GABRO NEDİR?

GABRO NEDİR?

Gabro, magmatik (intrüzif) bir kayaç olup, okyanus kabuğunun büyük bir kısmını oluşturan koyu renkli, yoğun ve sert bir kaya türüdür. Temel olarak plajiyoklaz feldispat, piroksen ve bazen olivin içerir. İçinde kuvars bulunmaz. Kimyasal olarak bazaltın derinlerde kristalleşmiş halidir.

GABRO'NUN OLUŞUMU

Gabro, yer kabuğunun derinliklerinde magmanın yavaşça soğuyarak kristalleşmesi ile oluşur. Okyanus ortası sırtlarında ve büyük magmatik intrüzyonlarda yaygın olarak bulunur. Gabro, bazaltla aynı kimyasal bileşime sahiptir, ancak bazalt yüzeyde hızla soğurken, gabro yerin derinliklerinde yavaşça kristalleşir, bu nedenle daha büyük kristallere sahiptir.

GABRO'NUN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

Özellik	Açıklama
Renk	Koyu gri, siyah, yeşilimsi siyah
Sertlik	Mohs ölçeğinde 6-7
Yoğunluk	2,7-3,3 g/cm³
Gözeneklilik	Düşük, su geçirmez
Kuvars Oranı	%0 (hiç yoktur)
Feldispat Oranı	Yüksek, özellikle plajiyoklaz içerir
Dayanıklılık	Aşınmaya ve basınca oldukça dayanıklıdır

Gabro, iri kristalli (faneritik) bir dokuya sahiptir. Bu, magmanın yavaş soğuması sonucu minerallerin büyük kristaller oluşturmasını sağlar. Piroksen, olivin ve plajiyoklaz feldispatın oluşturduğu koyu renkli bir kayaçtır.

GABRO'NUN TÜRLERİ

Gabro bileşimindeki minerallerin oranına bağlı olarak farklı türlere ayrılabilir:

1. Klasik Gabro: Plajiyoklaz feldispat ve piroksen içerir, en yaygın türdür.

2. Olivinli Gabro: Yüksek oranda olivin içerir, yeşilimsi renktedir.

3. Hornblend Gabro: Hornblend minerali içerir, siyah renklidir.

4. Titanyumlu Gabro: İçeriğinde titanyum oksit bulunur, endüstride kullanılır.

GABRO'NUN KULLANIM ALANLARI

Gabro, sert ve dayanıklı bir kayaç olduğu için inşaat, endüstri ve süs taşı olarak kullanılır.

1. İnşaat ve Mimari Kullanım

• Yapı malzemesi: Bina temelleri ve duvar kaplamalarında kullanılır.

• Zemin kaplamaları: Granit alternatifi olarak iç ve dış mekanlarda tercih edilir.

• Heykel ve anıt yapımı: Bazı eski uygarlıklar tarafından kullanılmıştır.

• Kaldırım ve yol taşları: Yüksek dayanıklılığı nedeniyle kullanılır.

2. Endüstriyel Kullanım

• Demir ve çelik üretimi: İçeriğinde demir mineralleri barındırdığı için kullanılabilir.

• Agrega üretimi: Beton yapımında dolgu malzemesi olarak kullanılır.

• Demiryolu balastı: Tren raylarının altına destek taşı olarak döşenir.

3. Dekoratif ve Mimari Kullanım

• Süs taşı: Parlatıldığında dekoratif amaçlı kullanılır.

• Mutfak tezgahları: Granit ve diyorit gibi cilalanarak mutfaklarda kullanılabilir.

GABRO'NUN TARİHSEL KULLANIMI

• Gabro, Antik Roma ve Mısır'da heykeller, tapınaklar ve sütunlar için kullanılmıştır.
• Antik Mısır'da bazı firavun mezarlarında gabro taşları bulunmuştur.
• Roma İmparatorluğu’nda sertliği nedeniyle yol yapımında kullanılmıştır.
• Günümüzde mimari süslemeler ve anıtlar için tercih edilmektedir.

GABRO VE DİĞER KAYAÇLAR ARASINDAKİ FARKLAR

Özellik	Gabro	Diyorit	Granit
Kuvars Oranı	%0	%5-20	%20-60
Renk	Siyah, koyu gri, yeşilimsi	Gri, siyah-beyaz benekli	Açık gri, pembe, kırmızı
Bileşim	Piroksen, plajiyoklaz, olivin	Plajiyoklaz, amfibol, biyotit	Kuvars, feldispat, mika
Dayanıklılık	Çok yüksek	Yüksek	Çok yüksek
Kullanım Alanı	Yol yapımı, inşaat, agrega	İnşaat, heykel, yol taşları	Mutfak tezgahı, yapı malzemesi

GABRO'NUN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI

Avantajları:

•  Aşınmaya ve darbelere karşı çok dayanıklıdır.
•  Su emme oranı düşüktür, dış mekanlarda rahatça kullanılabilir.
•  Granitten daha koyu renklidir, modern dekorasyon için uygun olabilir.
•  İnşaat ve yol yapımında ucuz ve sağlam bir malzeme olarak kullanılır.

Dezavantajları:

•  Granit kadar parlak cilalanamaz.
•  Ağır ve işlenmesi zordur.
•  İç mekan kullanımı için granit veya mermer kadar popüler değildir.

SONUÇ

Gabro, koyu renkli, iri kristalli ve sert bir magmatik kayaç olup, özellikle okyanus kabuğunda ve büyük volkanik bölgelerde yaygın olarak bulunur. İnşaat, yol yapımı, demiryolu balastı, süs taşı ve endüstride agrega olarak kullanılır.