Andezit Nedir?

Andezit (Andesite)

İsmini And dağlarından alan, ince taneli, camsı maddeli, plajyoklas, amfibolit ve mika içeren volkanik kökenli yüzey kayası. Ankara  çevresinde  bol bulunduğu için buna Ankara taşı da denir. pH değeri 7 civarındadır.

Andezit (Andesite), magmatik bir kayaç türüdür ve genellikle volkanik faaliyetler sonucu oluşur. Genellikle orta derecede silika içeriğine sahip olan andezit, bazalt ve granit arasında bir bileşime sahiptir. Bu kayaç, daha ince taneli ve gri ile koyu gri renk tonlarına sahip olabilir.

Andezitin Oluşumu:

Andezit, volkanik patlamalar ve lav akıntıları sırasında, yer kabuğunun üst katmanlarında meydana gelir. Andezit, özellikle volkanik dağlar ve tektonik sınırlar gibi aktif bölgelere özgüdür. Bu kayaç, orta büyüklükteki magmanın yüzeye çıkıp soğumasıyla oluşur. Andezit, felsik ve mafik kayaçların karışımından oluştuğundan, genellikle yavaş soğuyan bir magma tarafından üretilir.

Andezitin Özellikleri:

• Renk: Andezit genellikle gri, koyu gri veya yeşilimsi gri renklerde olur. Bazen daha açık tonlar da görülebilir.
• Doku ve Yapı: Andezit, mikro-kristalin bir yapıya sahiptir ve genellikle küçük, ince kristaller içerir. Bunun sonucunda granüler bir dokuya sahip olabilir.
• Kristal Büyüklüğü: Andezit, porfiritik yapıda olabilir, yani bazı büyük kristaller (özellikle feldispat) daha küçük kristallere batmış şekilde bulunabilir.
• Sertlik: Andezit, 5-6 arasında bir sertlik derecesine sahiptir (Mohs sertlik skalasında).
• Yoğunluk: Yoğunluğu genellikle 2.5-3.0 g/cm³ arasında değişir.

Andezitin Kimyasal Bileşimi:

Andezitin kimyasal bileşimi, genellikle orta silika içeriğine sahip bir kayaçtır ve şu ana mineralleri içerir:

• Feldispat (özellikle albit ve anortit): Andezitteki başlıca minerallerden biridir.
• Kuvars: Genellikle daha düşük miktarlarda bulunur.
• Hornblend ve biotit gibi amfibol mineralleri de andezitte yaygındır.
• Pyroxen: Özellikle bazı andezit türlerinde bulunan bir diğer yaygın mineral.
• Plajiyoklaz feldispat: Bu mineral, andezitin kimyasal bileşiminde baskın rol oynar.

Andezitin Jeolojik Önemi:

1. Volkanik Aktivite: Andezit, volkanik kayaç sınıfına aittir ve genellikle stratovolkanlar ve patlayan volkanlar tarafından üretilir. Bu kayaç, yüzeye çıkan magmanın kimyasal ve mineralojik özelliklerini anlamak için çok önemlidir.
2. Yer kabuğu özellikleri: Andezit, yer kabuğunun farklı bileşenlerinin karışımıyla oluşan bir kayaçtır. İçeriğindeki mineraller, bölgesel volkanik aktiviteleri ve yer kabuğu dinamiklerini analiz etmek için kullanılır.
3. Orta derecede silika içeriği: Andezit, genellikle silika içeriği açısından bazalt ile granit arasında yer alır. Bu da onu, farklı magmatik süreçlerin bir sonucu olarak volkanik patlamalar sırasında ortaya çıkan ilginç bir kayaç yapar.

Andezitin Kullanım Alanları:

Andezit, ticari olarak doğrudan kullanılmaz, ancak çeşitli endüstriyel ve yapı uygulamalarında kullanılır:

1. İnşaat ve Peyzaj: Dayanıklı yapısı nedeniyle, yol taşları, parke taşları ve duvar yapımında kullanılabilir.
2. Tuzak Kayaç Olarak Kullanımı: Andezit, bazen tuzak kayaç olarak kullanılabilir. Tuzak kayaç, maden yataklarının yer aldığı bölgelerde kayaç olarak kullanılır ve nadiren doğrudan sanayide kullanılabilir.
3. Peyzajda: Çeşitli dekoratif taşlar veya peyzaj malzemeleri olarak da işlenebilir.

Andezit ve Diğer Kayaçlarla Karşılaştırma:

• Bazalt ile karşılaştırıldığında, andezit daha fazla silika içerir ve genellikle daha açık renktedir. Ayrıca, andezit daha yavaş soğuyan magmadan oluşur ve daha ince taneli olabilir.
• Granit ile karşılaştırıldığında, andezit daha az silika içerir ve genellikle daha koyu renkli olur.

Sonuç:

Andezit, özellikle volkanik bölgelerde ve aktif volkanik dağlar ile ilişkilendirilen orta silika içeriğine sahip bir kayaçtır. Genellikle koyu gri veya yeşilimsi renklerde olup, feldispat ve amfibol mineralleri içerir. Jeolojik anlamda, andezit, volkanik patlamaların ve yer kabuğunun farklı magmatik süreçlerinin bir göstergesi olarak önemlidir. Yapısal taşlar olarak çeşitli inşaat ve peyzaj uygulamalarında kullanılır.